کارواکرول

کارواکرول (2متیل-5 ایزوپروپیل فنل) فنلی است که در حالت طبیعی به صورت مایع وجود دارد و بوی آن شبیه به تیمول است. این ماده یکی از مشتقات مونوترپن طبیعی سیمن محسوب می‌شود و نقش مهار کننده رشد باکتریایی را ایفا می‌کند.کارواکرول به دلیل ویژگی‌های بیولوژیکی فراوان آن در عصر حاضر کاربرد گسترده‌ای دارد. از جمله این خصوصیات بیولوژیکی می‌توان به خاصیت ضدعفونی کننده، ضد درد، ضد قارچ، ضد مخمر، ضد باکتری، ضد التهاب، آنتی اکسیدان و بسیاری موارد دیگر اشاره کرد.

کارواکرول از گیاهانی نظیر آویشن، ترنج وحشی و مرزنجوش استخراج شده و اغلب به‌عنوان یک ماده افزودنی غذایی به کار برده می‌شود. همچنین به‌عنوان یک فاکتور طعم دهنده و آگونیست کانال TRPA1 نقش موثری ایفا می‌کند.این ماده شیمیایی در آب حل نمی‌شود، اما حلالیت بالایی در اتانول دارد.

ویژگی‌های کارواکرول

مهم‌ترین ویژگی‌های کارواکرول عبارتند از:

• فرمول شیمیاییکارواکرول: C10H14O

• رنگ: مایل به زرد یا بی‌رنگ

• دمای جوشکارواکرول: 236.8 درجه سانتی‌گراد

• حلالیت کارواکرول: محلول در موادی مثل اتانول، دی اتیل اتر، کربن و استون

• جرم مولیکارواکرول: 150.217 گرم بر مول

• چگالیکارواکرول: 977 کیلوگرم بر متر مکعب

خواص درمانی کارواکرول

کارواکرول فعال‌کننده پتانسیل گیرنده (V3 (TRPV3 است و خواص درمانی بی‌شماری دارد که از جمله آن‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

1. خواص ضد باکتریایی

یکی از خواص درمانی کارواکرول این است که به‌عنوان ترکیب ضد میکروبی عمل می‌کند، یعنی قدرت از بین رفتن بسیاری از باکتری‌های بیماری‌زا را دارد. این ترکیبشیمیایی نفوذپذیری غشای سلولی باکتری‌ها را به میزان زیادی افزایش می‌دهد؛ در نتیجه تعادل یونی موجود در دو طرف غشای باکتری را از بین می‌برد. نهایتاً این کار موجب می‌شود که غشای سلول تخریب شده و باکتری به طور کامل از بین برود.

خواص ضد میکروبی قوی کارواکرول باعث شده که این ماده به طور گسترده در صنعت تولید لوازم آرایش، صنعت داروسازی و همچنین به‌عنوان ماده نگهدارنده در صنعت تولید مواد غذایی مورد استفاده قرار گیرد.

2. خواص ضد قارچ

درصد زیادی از عفونت‌های قارچی به وسیله یکی از انواع قارچ به اسم کاندیدا آلبیکنس به وجود می‌آیند. قارچ کاندیدا آلبیکنس اغلب در دستگاه گوارش انسان، همچنین دستگاه تناسلی و دهان رشد پیدا می‌کند. از علائم شایع این نوع عفونت می‌توان به درد مفاصل، خستگی و نفخ اشاره نمود. کارواکرول قادر است علائم ذکر شده را به طور قابل توجهی تخفیف داده و خطر ابتلا به عفونت ناشی از قارچ کاندیدا آلبیکنس را کاهش دهد.

3. از بین بردن سلول‌های سرطانی

یکی دیگر از خواص بی‌نظیر و فوق‌العاده کارواکرول این است که روند مرگ سلول‌های سرطانی سینه را سرعت می‌بخشد. این ماده همچنین تاثیرات مشابهی بر روی سلول‌های سرطان پروستات انسان دارد.

4. خواص ضد التهاب

عامل اصلی تورم و التهاب در انسان  COX-2است که کارواکرول می‌تواند بیان ژن  COX-2را به طور کامل مهار نماید. درنتیجه تورم و قرمزی ایجاد شده را به میزان قابل توجهی می‌کاهد.

کارواکرول در چه موادی یافت می‌شود؟

کارواکرول ماده‌ای شیمیایی است که در گیاهانی مثل آویشن، گوجه‌فرنگی و ترنج وحشی یافت می‌شود. کارواکرول همچنین در گیاهان خانواده نعناعیان مانند نعنا، ریحان، مرزه، مرزنجوش، رزماری و... وجود دارد. این ماده در روغن‌هایی نظیر روغن آویشن و نارگیل هم به وفور یافت می‌شود، به طوری‌که عطر و طعم روغن زیتون نیز ناشی از کارواکرول است. حدود ۵ تا ۷۵ درصد اسانس آویشن از این ترکیب تشکیل شده و میزان آن در روغن پونه کوهی به ۸۰ درصد می‌رسد.

کاربردهای درمانی کارواکرول

 کارواکرول به دلیل دارا بودن خواص ضدعفونی کننده قوی در درمان بسیاری از امراض و بیماری‌ها نتایج شگفت انگیزی را به دنبال داشته است. از جمله بیماری‌هایی که تاثیر کارواکرول بر درمان آن به اثبات رسیده می‌توان موارد زیر را نام برد:

• انواع عفونت‌های شایع مانند عفونت‌های مربوط به دستگاه ادرار و ذات الریه

• درمان بسیاری از قارچ‌ها مثل قارچ ناخن

• درمان آنفولانزا، تب، سرماخوردگی و اسهال

• درمان سرطان‌های خطرناکی همچون سرطان ریه، سرطان سینه و سرطان دهان

• درمان انواع التهاب نظیر التهاب کیسه صفرا، مجاری صفراوی و برطرف کردن دردهای ناشی این التهابات

• درمان آکنه، باکتریمی و آرتروز

در کنار مواردی که ذکر شد، التیام بخشیدن به زخم‌ها یکی دیگر از خواص درمانی کارواکرول است. مثلاً روغن پونه کوهی قادر است آسیب‌های عضلانی و مفصلی را در مدت زمان بسیار کوتاهی بهبود ببخشد. علاوه‌براین از روغن‌های حاوی این ماده می‌توان برای شفای عمومی کمک گرفت. معمولاً بیمارانی که به تازگی تحت عمل جراحی قرار گرفته‌اند، از روغن‌های حاوی کارواکرول استفاده می‌کنند تا بدن خود را در برابر انواع عفونت‌ها حفظ نمایند.

همچنین استنشاق رایحه ناشی از این ماده می‌تواند در کاهش فشار روحی بیماران نقش چشمگیری داشته باشد. از این‌رو در بیمارستان‌ها از کارواکرول استفاده می‌کنند تا تنش‌های روحی بیمارانی که عمل‌های جراحی سنگین را پشت سر گذاشته‌اند، کاهش یابد.

کاربرد کارواکرول در صنایع مختلف

این روزها کارواکرول به دلیل خواص بی‌شمار در تولید انواع و اقسام محصولات تجاری کاربرد دارد که تعدادی از آن‌ها عبارتند از:

• تولید انواع ضدعفونی کننده طبیعی

یکی از کاربردهای کارواکرول این است که برای تولید ضدعفونی کننده‌های ارگانیک مورد استفاده قرار می‌گیرد. این ماده طبیعی هیچ‌گونه اثر سوئی برای محیط زیست به همراه ندارد، در حالی‌که بسیاری از مواد ضدعفونی کننده مصنوعی بر روی محیط زیست و همین‌طور انسان‌ها اثرات مخربی دارند. به همین دلیل کارواکرول با غلظت 0.07 درصد برای ساخت انواع ضدعفونی کننده‌های طبیعی به کار برده می‌شود.

• کاربرد در صنایع غذایی

همان‌طور که گفته شد، کارواکرول در از بین بردن میکروب‌ها بسیار قوی عمل می‌کند، بنابراین از آن به‌عنوان ماده نگهدارنده در صنایع غذایی استفاده می‌شود. این ترکیب شیمیایی طعم و رایحه بی‌نظیری دارد، ضمن این‌که در حالت بخار می‌تواند انواع باکتری‌های آسیب‌زا و خطرناک همچون سالمونلا را کاملاً از بین ببرد. این ویژگی‌ها باعث شده که به منظور افزایش ماندگاری غذاهای فرآوری شده و جلوگیری از فساد آن‌ها مورد استفاده قرار گیرد.

• کاربرد در صنعت تولید لوازم آرایش

کارواکرول رایحه‌ای شیرین دارد، از این‌رو با غلظت 0.5 درصد در تولید انواع مواد آرایشی، عطر و اقسام صابون‌ها استفاده می‌شود.

• کاربرد در صنعت پزشکی

کارواکرول به دلیل خواص ضد میکروبی آن در درمان‌های آروماتراپی کاربرد دارد. این ماده درد و التهاب را کاهش می‌دهد و به بهبود زخم‌ها و بساری از سرطان‌های شایع کمک می‌کند.

سخن پایانی

کارواکرول ماده‌ای شیمیایی است که در دمای محیط به حالت مایعی بی‌رنگ دیده می‌شود. امروزه این ترکیب به خاطرخواص ضد میکروبی کاربرد وسیعی در صنایع مختلف مانند داروسازی، پزشکی و... دارد. برای خرید کارواکرول از طریق فروشگاه آنلاین دانا فارمد سفارش خود را ثبت کنید تا این ماده را در هر کجای ایران که هستید درب منزل خود تحویل بگیرید. در صورت نیاز به دریافت مشاوره هم می‌توانید از طریق شمار‌های درج شده در وب‌سایت با کارشناسان دانا فارمد ارتباط بگیرید.